El ve el bileği travmaları
RADİUS ALT UÇ KIRIKLARI
Colles Kırığı
Bütün kırıkların yaklaşık %10’u radius alt ucundadır, bunların büyük bir çoğunluğu da colles kırığıdır. Kırık, radius distal metafizindedir. Distal modül, dorsale yer değiştirmiş ve açılanmıştır. Birinci sefer 1814 yılında Abraham Colles tarafından tanımlanmıştır. Çoğunlukla açık el üzerine düşme sonucunda dolaylı zorlama ile yahut el bileğine gelen darbe ile dolaysız zorlama ile oluşabilir.
Klinik ve teşhis:
Distal kesimin dorsale yer değiştirmesi ile el bileğinde yandan bakıldığında “çatal sırtı deformite” oluşur. Bununla bir arada el bileğinde, ağrı ve şişlik vardır. Deplasmanın fazla olduğu durumlarda, deveran sorunu ortaya çıkabilir yahut median hudut lezyonu oluşabilir.
Tedavi:
Tedavisi konservatiftir, kapalı olarak redükte edildikten sonra, ön kol pronasyonda, uzun kol alçı tespiti uygulanır. 3-4 hafta sonra kısa kol alçı tespitine geçilerek dirsek özgür bırakılır. Yaşlılarda ise eklem sertliğini önlemek için kısa kol alçı tespiti önerilir. Erişkinlerde kırık 6-8 haftada kaynar.
Komplikasyonları:
Median hudut yaralanması,
Vasküler yaralanma,
Ekstansör polisis longus tendon rüptürü,
Sudeck atrofisi.
Smith (Ters colles) kırığı
Coles kırığında olduğu üzere kırık, radius distal metafizindedir, lakin deplasman ve açılanma, dorsale değil, volare doğrudur. El bileği fleksiyonda iken el bileği üzerine düşme sonucunda yahut dolaysız travma ile oluşabilir.Distal kesim volare gerçek yer değiştirdiği için colles kırığındakinin karşıtı bir deformite ortaya çıkar.Tedavisi konservatiftir. Kapalı redüksiyondan sonra, uzun kol alçı tespiti yapılır. Tedavi mühleti colles kırığında olduğu üzeredir.
Barton kırığı
Radius alt ucunun intraartiküler kırığıdır. 1838’de Barton tarafından tanımlanan kırık iki tiptir:
Dorsal Barton kırığı: Radius alt uç eklem yüzünün dorsal kenar kırığıdır. Birebir vakitte dorsale hakikat radyokarpal çıkık vardır.
b. Volar Barton Kırığı: Radius alt uç eklem yüzünün volar kenar kırığıdır.Volare yanlışsız radyokarpal çıkık vardır.
Şoför kırığı
Radial stiloid çıkıntısının kırığıdır.
KARPAL KEMİK KIRIKLARI
Skafoid Kemik Kırığı
Açık el üzerine düşme sonucunda skafoid, radius ile karpal kemikler ortasında sıkışarak kırılabilir. El bileğinde bilhassa anatomik enfiye çukurunda, ağrı ve şişlik vardır. El bileği hareketleri ağrılıdır. Kırık çoklukla ayrılmamış olduğu için çekilen grafilerde teşhis konamayabilir. Lakin klinik bulguların varlığında kırık olduğu kabul edilmeli ve baş parmak interfalangeal ekleme kadar uzanan kısa kol alçı tespiti uygulanmalıdır. 15 gün sonra çekilen grafilerde kırık uçlarındaki rezorbsiyona bağlı olarak kırık barizleşir. Bu durumda alçı tespiti 8 haftaya tamamlanır. Eğer kırık yoksa alçı sonlandırılır. Tanı konmasında güçlük varsa, bilgisayarlı tomografi ve sintigrafiden de yararlanılabilir.Komplikasyonları;
Kaynamama,
Avasküler nekroz,
Dejeneratif artritdir.
METAKARP KIRIKLARI
Bennett kırığı
Birinci metakarp kaidesinin intraartiküler kırığı ve çıkığıdır. Kapalı redüksiyonu zordur, başarılamazsa açredüksiyon yapılır. Rolando kırığı: Birinci metakarp kaidesinin kırığıdır, kırık T veya Y şeklinde olabilir, çıkık yoktur. Boksör Kırığı: Beşinci metakarp distalinde dorsale açılanma gösteren kırıktır. Genellikle yumruk atma sonucunda oluşur. Kapalı redüksiyon yapılır. Eklem sertliklerinden kaçınmak için metakarp ve falanks kırıklarında üç haftadan fazla tespit yapılmamalıdır.
Kaynak: Doktor Sitesi